Kunst of Kitsch – 7 september t/m 30 november 2016 op Kasteel de Haar
Kasteel de Haar Utrecht presenteert van 7 september t/m 30 november 2016 de tentoonstelling ‘Interieur & Lifestyle op De Haar’. Voor het eerst in de geschiedenis toont De Haar de originele ontwerptekeningen van meesterarchitect Pierre Cuypers, afkomstig uit de collectie van Het Nieuwe Instituut. Gastconservator Barbara Laan, architectuurhistoricus en publicist over interieurhistorische onderwerpen in boeken en artikelen, stelde de tentoonstelling samen. De Main Hall wordt in de oude inrichting teruggebracht naar de situatie van omstreeks 1900, de tijd van de opdrachtgevers: de puissant rijke barones Hélène de Rothschild en baron Etienne van Zuylen van Nijevelt van de Haar; zij behoorden tot de internationale Beau Monde. Verwonder u over de clash van Cuypers met zijn Gotische stijl versus de style Rothschild in het grootste en meest luxueuze kasteel van Nederland van 7 september tot en met 30 november 2016.
Wonen in Weelde: Kunst of Kitsch?
De lifestyle van barones Hélène en baron Etienne was internationaal georiënteerd en sloot aan bij die van de hoogste kringen. De herbouw van hun ‘vakantiehuisje’, de in 1891 geërfde negen eeuwen oude kasteelruïne, duurde maar liefst 20 jaar. De Haar behoort sinds die tijd tot de top van zomerverblijven van de internationale Beau Monde van omstreeks 1900. Architect Cuypers zorgde voor de Gotische stijl die buitengewoon goed paste bij de middeleeuwse wortels van het geslacht Van Zuylen van Nijevelt van de Haar. Barones Hélène koos voor meer glamour in inrichting & interieur, passend bij de smaak van de prominente kringen waarin zij verkeerde. ‘Oud geld’ en ‘nieuw geld’ smolten hier samen tot een nieuw uniek geheel. Deftige diva Hélène gaf internationaal prestigieuze interieurfirma’s zoals Maple & co. en Maison Jansen, bekend van ontwerpen voor Europese koningshuizen, de opdracht voor zitmeubelen, kasten en slaapkamers. De style Rothschild naar voorbeeld van haar stadspaleis in Parijs sloot aan bij de smaak van de 18de-eeuwse Franse aristocratie waar de relatief jonge adel uit deze joodse bankiersfamilie zich aan spiegelde. Zalen werden volgens de conventie tot de nok toe gevuld met een mix van eigentijdse en antieke meubelen, porselein, schilderijen, wandtapijten en asiatica. Een keur aan kunst en kitsch kocht het echtpaar tijdens hun bijna 2 jaar durende huwelijksreis.
Deftig decoreren
Speciaal voor de tentoonstelling ‘Interieur & Lifestyle op De Haar’ dook gastconservator Barbara Laan het depot en het huisarchief in. De Main Hall wordt teruggebracht in de oude inrichting van omstreeks 1900, aan de hand van oude foto’s. Zij selecteerde enkele voorwerpen uit het depot die voor het eerst voor publiek te zien zijn zoals het huwelijkscontract uit 1887 van de baron en de barones, een leren boekje met verguldsel in een paars fluwelen foedraal. Maar ook een spectaculair blauw met rood oosters vloerkleed van 100 m2 dat exclusief voor deze tentoonstelling tijdelijk terug komt in de Main Hall van het kasteel. Laan selecteerde ook een aantal unieke ontwerptekeningen uit de archieven van De Haar en van Cuypers, in prachtige kleuren geaquarelleerd. De tekeningen zijn afkomstig uit Het Nieuwe Instituut en nooit eerder op locatie, dus naast de uitgevoerde situatie aan het publiek getoond. Deze combinatie brengt een bijzondere historische sensatie te weeg.
Bouwen in het Belle Époque
Welke keuzes maakten de baron en de barones een eeuw geleden bij de inrichting en de afwerking van het interieur van het kasteel? Welke invloed had het buitenverblijf van de Franse koning Napoleon III op Kasteel de Haar? Zochten de baron en barones zelf tegels uit of lieten ze die ontwerpen? Kochten ze antiek en oude schilderijen of hadden ze een kunstcollectie uit familiebezit? Met welke weddenschap verloor barones Hélène een spectaculair oosters vloerkleed van 100m2? Wat doet een platgeslagen krokodil in het kasteel? Welke ontwerpers en leveranciers speelden een rol? Hoe zouden de baron en barones het kasteel inrichten als ze nu hadden geleefd? Ontdek alles tijdens de tijdelijke tentoonstelling ‘Interieur & Lifestyle op De Haar’ van 7
Bezoekersinformatie – 7 september t/m 30 november 2016
Kasteel de Haar is 7 dagen per week geopend van 11.00 – 17.00 uur. Kijk voor online tickets, de actuele agenda en meer informatie op www.kasteeldehaar.nl .
Gastconservator
Barbara Laan is architectuurhistoricus en was lange tijd verbonden aan Het Nieuwe Instituut in Rotterdam waar zij verantwoordelijk was voor de inrichting van Huis Sonneveld als museumwoning. Zij publiceert regelmatig over interieurhistorische onderwerpen in boeken en artikelen. Ook is zij werkzaam als projectleider voor de Stichting Historische Interieurs in Amsterdam voor het onderzoeksproject Van grachtenhuis tot villa in het groen. De prachtige ontwerptekeningen in de archieven van Cuypers waren de inspiratiebron van haar zoektocht naar de uitgevoerde situatie in de interieurs van kasteel De Haar. Laan is gek op de tijd van Couperus en ze houdt van sfeervolle interieurs, patronen en volheid en gekte van de betere kitsch.
Het Nieuwe Instituut
Het Nieuwe Instituut beheert de Rijkscollectie voor Nederlandse architectuur en stedenbouw, waaronder het omvangrijke archief van P.J.H. Cuypers. Het archief van Kasteel de Haar bestaat uit geschreven stukken, ruim 6.000 tekeningen, foto’s, stof- en behangstalen en sjablonen. Er zijn tekeningen in te vinden die inzicht geven in het ontwerpproces van het kasteel, het châtelet, de kapel, het dorp Haarzuilens, de parken en tuinen en zelfs van de inrichting en decoratie van de tientallen kamers. Zo zijn de ontwerpen van de glas-in-loodramen aanwezig, maar ook van vloeren, houtsnijwerk, meubels, behang, servies en zelfs van kostuums van de bedienden. Het Nieuwe Instituut is tentoonstellingspartner en levert ruim 30 bruiklenen voor ‘Interieur & Lifestyle op De Haar’.