Amandelstenen, soms simpelweg brokjes in de keel genoemd, zijn kleine ophopingen van bacteriën en afvalstoffen achterin de keel. Vrijwel iedereen krijgt hier vroeg of laat mee te maken, maar sommige mensen vaker dan anderen.
Amandelstenen, in het Engels tonsil stones genoemd, kunnen erg vervelend zijn. Niet alleen zorgen ze voor irritatie en het gevoel dat er iets vastzit in de keel, ze stinken ook nog eens. Het is niet ongewoon dat een vieze geur uit de mond veroorzaakt wordt door amandelstenen. Helaas is dat ook voor de omgeving goed te merken.
Gelukkig zijn de witte klontjes eenvoudig te verwijderen en ook te voorkomen.
Ontstaan en herkennen van amandelstenen
Achterin de keel bevinden zich de amandelen. Dit zijn kleine kliertjes in de keel die betrokken zijn bij de afweer van het lichaam. Ze zitten vol structuren die helpen bij de bescherming tegen indringers.
De amandelen bevatten crypten, kleine groeven waarin ziekmakers terecht kunnen komen en vervolgens aangepakt kunnen worden.
Tegelijkertijd zijn de amandelen ook gevoelig. Ze kunnen snel ontstoken raken en in de crypten kan zich afval in combinatie met bacteriën gaan ophopen. Zo’n ophoping is wit tot geel van kleur van soms duidelijk voelbaar. Deze zogenaamde amandelstenen vormen een bron van irritatie en narigheid.
Amandelstenen herken je aan de volgende symptomen:
- Gevoel dat er iets vastzit in de keel
- Licht gezwollen keel
- Moeite met slikken
- Vieze geur uit de mond, waarbij tandenpoetsen niet voldoende is (halitose)
- Misselijkheid
- Metaalachtige smaak in de mond
- Oorpijn
Kleine amandelstenen merk je vaak niet op, maar zodra ze groeien, ontstaan er doorgaans klachten. Klik hier voor meer informatie over amandelstenen.
Zelfs wanneer je niet of weinig last hebt van de brokjes, is het goed om ze aan te pakken. Dit is zeker het geval wanneer je te maken hebt met een vieze geur, die je soms zelf niet eens opmerkt.
Amandelstenen zelf behandelen
Je hebt last van amandelsteentjes, maar wat kun je eraan doen? Je kunt de witte steentjes in de meeste gevallen zelf effectief aanpakken. Dat vereist vaak wel wat handigheid en hulpmiddelen.
Bovendien bestaat een effectieve behandeling uit een aantal stappen, waarbij je ook de bron aanpakt. Doe je dit niet, dan is de kans groot dat je op een later punt wederom brokjes ontwikkelt.
1. Bron van amandelstenen aanpakken
Bacteriën die in de amandelcrypten terecht komen worden normaal gesproken snel afgebroken, maar bij amandelstenen is dit niet het geval. Vaak heeft dit te maken met de omgeving. De bacteriën worden omhuld door een laagje afvalstoffen, waaronder dode celresten en voedsel. Dit beschermt bacteriën tegen afweercellen van het lichaam.
Deze resten zijn er altijd, maar je kunt de vorming hiervan wel tegengaan en het de bacteriën lastiger maken om te overleven.
Zuivel en zuur voedsel
De bacteriën die de smerige geur veroorzaken voelen zich prettig in een zuurstofarme omgeving. Ze voeden zich met eiwitten en veelal zure stoffen, die je bijvoorbeeld in zuivel en sommige fruitsoorten vindt.
Probeer deze voeding te beperken en in elk geval de mond en keel te spoelen na het nuttigen. Doe je dit niet, dan hebben de bacteriën een rijke voedingsbodem om in te groeien. Dat vergroot de kans op de ontwikkeling van tonsil stones.
Spoelen met zuurstof
Omdat de bacteriën zich het prettigst voelen in zuurstofarme omgevingen, kun je ze effectief aanpakken met mondproducten op basis van (actief) zuurstof. Voorbeelden hiervan zijn Oxyd8 en Oxyfresh. Dit zijn mondwaters op basis van actief zuurstof. Ze pakken bacteriën effectief aan, zonder de natuurlijke balans in de mond te verstoren.
Vermijd producten op basis van alcohol. Weliswaar doden ze de bacteriën, ze verstoren ook de balans en drogen de mond uit. Juist in een droge (en dus zuurstofarme) omgeving voelen de bacteriën zich prettig. Het resultaat is dat je op de lange termijn juist meer klachten kunt krijgen met dit type mondwaters.
Voorkom uitdroging
Voortbordurend op het vorige punt, is het verstandig om uitdroging van de mond zoveel mogelijk te voorkomen. Drink veel water en matig met alcoholische dranken en koffie. De speekselproductie kan verder gestimuleerd worden met bijvoorbeeld Dr Katz lozenges. Dit zijn pastilles die de speekselklieren aan het werk zetten. Door op de snoepjes te zuigen stimuleer je deze nog verder, waardoor je niet langer met een droge mond zit.
Neus snuiten bij verkoudheid
Bij verkoudheid wordt er veel slijm geproduceerd in de neusholte, die vervolgens de keel inloopt. Het slijm zit vol afvalstoffen die ontwikkeling van amandelstenen kunnen versnellen.
Door de neus regelmatig te snuiten, verminder je de terugloop van slijm in de keel. Gebruik hierna California Breath Sinus Drops, die helpen om de neus en keel schoon te houden van schadelijke bacteriën.
Hoewel al deze methoden de verdere vorming en groei van amandelstenen kunnen verminderen of zelfs stoppen, leidt het niet altijd tot de verwijdering van al aanwezige amandelstenen.
2. Amandelstenen zelf aanpakken
Heb je al last van amandelstenen, dan is het goed om deze zelf proberen te verwijderen. Met enkele hulpmiddelen is dit doorgaans niet lastig en ben je binnen de kortste keren van een vieze adem en andere klachten af.
Brokjes wegspoelen
Met handmatige spoelmiddelen kun je de amandelstenen wegspoelen. Gebruik hiervoor liever geen elektrische waterpik, omdat de straal hiervan te krachtig is. In plaats hiervan werkt de AE Dental Monosyringe goed, omdat je zelf kunt bepalen hoe hard je het water spuit.
AE Dental Tonsil Stone Removal tool
Met de AE Dental Tonsil Stone Removal tool kun je zonder veel moeite de steentjes uit de amandelen wippen. Het lange staafje heeft een lusje aan het uiteinde die je achter de amandelsteentjes kunt zetten. Heb je enige handigheid gekregen, dan is het verwijderen van amandelstenen een koud kunstje geworden.
Tonsilfresh Cupping Glass
Met de Tonsilfresh Cupping Glass kun je amandelstenen wegzuigen uit de amandelcrypten. Wanneer je de brokjes niet goed kunt bereiken met een ander hulpmiddel, is dit een zeer geschikte optie. Het zachte uiteinde zorgt ervoor dat je de amandelen niet onbedoeld beschadigt, zoals dat wel kan gebeuren met bijvoorbeeld het uiteinde van een tandenborstel.
Naspoelen met mondwater
Spoel altijd na met een mondwaterdoor dit te gorgelen achterin de keel. Dit ontsmet de amandelen en voorkomt een snelle terugkeer van amandelstenen. Gebruik de eerder genoemde methoden om nieuwe amandelstenen volledig te voorkomen.
Bron: Vraagdetandarts.nl